POZNAŃ. KATEDRA.
Katedra Świętych Piotra i Pawła znajduje się na wyspie zwanej Ostrowem Tumskim. Miejsce to stanowi nie tylko tradycyjną siedzibę biskupią w Poznaniu, ale zapewne także najstarszą część miasta.
W XI wieku istaniały tu katedra przedromańska i romańska. Wznoszenie kościoła gotyckiego rozpoczęto w 1243 roku od części wschodniej, prezbiterialnej. W drugiej połowie XIV wieku zbudowano nowy korpus nawowy z bocznymi kaplicami.
Archaiczne w formie prezbiterium na przełomie XIV i XV wieku zostało przekształcone przez warsztat związany z pomorskim budowniczym Henrykiem Brunsbergiem. Wprowadził on chrakterystyczną dla poznańskiej katedry ostrołukową galeryjkę na wysokości pierwszej kondygnacji.
Ostatnim etapem formowania gotyckiej bryły świątyni było ukończenie w początku XVI wieku dwuwieżowej fasady. Wielowiekowe działania doprowadziły do powstania monumentalnego trójnawowego kościoła z wielobocznie zamkniętym prezbiterium.
Osobliwością świątyni są trzy wieże-latarnie wznoszące się nad częścią wschodnią.
W 1834 roku dzięki staraniom Edwarda Raczyńskiego urządzono w kaplicy na osi kościoła mauzoleum (tzw. Złota Kaplica). Jest ono poświęcone pochowanym w katedrze, jak głosi tradycja, Mieszkowi I i Bolesławowi Chrobremu.
W 1945 roku świątynia została poważnie uszkodzona. W trakcie powojennej odbudowy podjęto decyzję o rekonstrukcji form gotyckich oraz usunięciu, z wyłączeniem kaplic, elementów nowożytnych.
Ostatnie odkrycia dowodzą, że na Ostrowie Tumskim, nieopodal katedry, wznosiła się obszerna rezydencja książęca – największa świecka budowla X w. w Polsce.
Fragment książki „Najpiękniejsze miejsca w Polsce”. Wydawnictwo: Publicat.Autor tekstu: Adam Soćko, Tomasz Ratajczak, Piotr Korduba